Tavşan Dudak: Halk tarafından tavşan dudak olarak bilinen dudak damak yarığı, doğumdan gelen bir bozukluktur. Dudak damak yarığı her 600, 800 doğumda bir sıklıkla görülen doğumsal anormal bir durumdur. Bu yarıklar kısmi, tek taraflı, çift taraflı, tam olabilir.
Tavşan Dudağın Oluş Sebepleri: bu doğumsal anormal durumun tek bir nedeni yoktur; genetik etkenler olabildiği gibi, akraba evliliği, hamilelikte geçirilen viral enfeksiyon, bazı vitaminlerin eksikliği, hamilelik sürecinde annenin sigara ya da alkol kullanması ve benzeri pek çok sebepten dolayı bu anormallik ortaya çıkabilir.
Ayrıca radyasyon, akraba evliliği, stres, geç yaşta anne olma, annenin diyabetik olması, sendromlar ve beslenme bozukluğu, gibi farklı nedenlerle de olabilir.
Anne karnı 5-14. Haftaları içerisinde, dudak damak kısmında oluşan dolaşım bozukluğu sebebi ile üst damağı oluşturan üç parça, doğru birleşip kaynaşamaz dudak damak yarıkları meydana gelir. Anne karnında, bebeğin yüzü oluşurken, burun tabanında, üst dudakların birleşmesinden, dudak yarığı meydana gelir. Bu anormallik arkada, ağız içinde devam ederse, damakta da yarık oluşur. Bazen de dudak yarığı olmaksızın sadece damak yarığı olabilir. Bu anormal durumla karşılaşan aile, konu hakkında bilgisi olmadığı için, genel olarak derin bir hayal kırıklığı ile korku yaşar. Ancak günümüzde çeşitli tıp dallarının katılımı ile birtakım çalışması yapılıp, bu çocukların tedavisi yapılarak, normal hayatlarına devam etmesi mümkündür.
Tavşan Dudak Bozukluğu ve Görülme Sıklığı: İlk çocuklarında dudak damak yarığı olan, sağlıklı anne babanın diğer çocuklarında da böyle bir durum görülür mü? Birinci çocukta dudak damak yarığı bulunan sağlıklı anne ve babanın ikinci çocuklarında dudak damak yarığı olma ihtimali olasılığı %4' dür. Anne babanın birinde dudak damak yarığı varsa ilk bebek anomalili olmuşsa, ikinci çocukta anomali olma riski %16'dır. Diğer bir ifadeyle ikinci bebek %84 ile %96 arasında normal olur.
Tavşan Dudak Damak Yarığı Gebelikte Anlaşılması: Dudak damak yarığı çok küçük ve bebeğin pozisyonundan dolayı bebeğin yüzü anne karnında iyi gözlenmemiş ise her zaman anlaşılamayabilir. Bebekte birçok anormallik ultrasonografi incelemesi ile anlaşılır iken, dudak damak yarıkların sadece %25-30 kadarı fark edilebilir. Çağımızda detaylı ultrasonografiyle tavşan dudak damak yarığı tespiti yapılmaya çalışılır. Anne karnında dudak damak yarığı tanısı konması, gebeliğin seyir ve takibini değiştirmemektedir.
Tavşan Dudak Damak Yarığı Olan Bir Bebek İçin Ne Yapılabilir. Bu bozukluk tek başına ölümcül olmaz ve çaresi bulunur. Buna eşlik eden başka bozuklukta olabilir. Birtakım kalp rahatsızlıkları, el ve ayaklarında şekil bozukluğu, kafatası ile beyin bozukluğu, genetik bir organ bozukluğu olabilir. Tavşan dudak damak yarığı ile dünyaya gelen bebek, Önce çocuk doktoru tarafından ayrıntılı olarak muayene edilip, bebek tavşan dudak damak yarığı ile diğer bozukluklar bakımından değerlendirilir. Sonrasında plastik cerrah, kbb uzmanı, ortodontist, çocuk genetik uzmanından meydan gelen, kleft ekibi ile takip edilir.
